چاپخانه گروه مایان
انواع خدمات صحافی
انواع صحافی و بسته بندی کتاب
دوخت تمام اتوماتیک: این نوع صحافی برای جلدهای نرم کتاب مناسب است؛ می توان محتوای چاپ شده کتاب را به راحتی به جلد کتاب منگنه کرد. در روش دوخت کتاب، می توان از جلدهای طراحی شده و تمام رنگی، با کاغذهای بسیار نرم و حاشیه دار استفاده کرد.
صحافی کامل: این نوع صحافی، رایج ترین روش صحافی کتاب است و باعث استحکام بالای محصول چاپی می شود. صحافی کامل کتاب برای انواع کتاب های پرفروش، کتاب های چاپ شده در تعداد پایین، انواع کاتالوگ های تبلیغاتی و سایر محصولات مناسب است.
صحافی سیمی (فنری کردن): در این نوع صحافی، حلقه های سیمی از میان سوراخ های پانچ شده عبور داده می شوند. صحافی سیمی این امکان را ایجاد می کند که بتوان صفحات کتاب را به طور کامل باز کرد. صحافی سیمی برای کتابچه های آشپزی، تهیه گزارشات، دستورالعمل های حرفه ای، اطلس ها، راهنمای مسافرت و بسیاری از محصولات چاپی دیگر مناسب هستند.
دوخت حلقهای: در اين روش براي نسبت فلزي از يك سيم فلزي استفاده ميشود و حلقهاي به وجود ميآورد كه وارد عطف ميشود. در اين روش ميتوانيم دستهاي را در يك كلاسور حلقهاي جاي دهيم.
دوخت لبهاي: در اين روش دستهاي از فرم تا شده را از يك قسمت عطف به اندازه “۴/۱ به موازات حاشيه خارجي منگنه ميكنيم. وقتي آن را باز كنيم كاغذها به صورت صاف نميمانند اما روش صحافي ارزان و بادوامي است.
دوخت عطف با مفتول: در اين روش دندانههاي فلزي از داخل متصل وارد سوراخهاي از پيش ايجاد شده روي حاشيه شده و سپس چفت ميشوند تا يك حلقه كامل به وجود آيد. وقتي آن را باز كنيد حالت مسطح داشته و طرحهاي جليپايي روي صفحات رو به رو در يک رديف خواهند بود.
مارپيچ فلزي يا پلاستيكي: در اين روش يك مارپيچ فلزي يا پلاستيكي روكشدار دور حفرههاي از پيش ايجاد شده و در حاشيه ميپيچد. وقتي كتاب را باز كنيد صاف و مسطح است اما با اينحال طرحهاي چليپايي روي صفحات رو به رو در يك خط نخواهند بود.
شانه پلاستيكي: روي كاغذ و در قسمت حاشيه اتصال سوراخهايي پانج ميشود كه با عطف پلاستيكي دانهدار مطابقت دارد. اين روش ارزانتر است اما دوام و روشهاي ديگر را ندارد، با اين حال چاپ روي عطف شانه نيز امكان پذير است.
صحافي كامل: يك روش صحافي متداول كه براي گزارشات سالانه، كتابها و كاتالوگهاي بزرگ به كار ميرود. قسمت عطف داخلي دسته فرم تا شده چسبكاري شده و سپس به عطف جلد چسبانده ميشود تا سطحي يك دست به وجود آيد. صحافي كامل به حداقل ضخامت “۶/۱ و در صورت چاپي بدل عطف “۸/۱ نياز دارد.
صحافي lay-flat: اين روش به صحافي كامل شباهت دارد كه با چسب اضافي ميان صفحات و جلد مسطحتر خواهد شد. در صورتيكه لازم باشد بدون استفاده از دستها كتاب بخوانيد يا زمانيكه اندازه عطف براي ساير روشها مناسب نباشد، lay-flat اين كار را انجام ميدهد.
صحافي جلد: اين روش بيشترين دوام را نسبت به ساير موارد دارد. فرمهاي تا شده به صورت دوخته شده يا چسبدار كنار يكديگر قرار گرفته و سپس به يك جلد محكم وصل ميشوند. معمولاً به اين روش صحافي كتاب ميگويند و نسبت به ساير روشها گرانتر است.
صحافي دوختي: در اين روش كاغذهاي تا شده با نخ و در قسمت وسط عطف به يكديگر دوخته ميشوند. صحافي دوختي علاوه بر كاربرد در صحافي جلد براي كتابهاي soft-cover يا self-cover به كار ميرود. اين روش اغلب برای كتاب كودكان يا مورادي به كار ميرود كه به دوام و ماندگاري نياز است. همچنين ميتوان دسته كاغذ را به كنار كتاب دوخت.
کاغذ، رنگ و کیفیت چاپ: محتوای چاپ بسته به سفارش مشتری، می تواند محتوای متنی واضح یا طرح های گرافیکی براق باشد. حجم کتابچه و وزن آن، به حجم محتوای چاپ و نوع صحافی کتاب بستگی دارد.
مراحل صحافی
مراحل صحافی
صحافی را می توان به سه مرحله کلی تقسیم نمود
1- ترکیب بندی:
ترکیب بندی عبارت است از یکجا و کنار هم گذاشتن صفحات کتاب به ترتیب شماره صفحات. این مرحله خود از چهار عمل، تشکیل می شود:
الف) تا کردن. در این عمل که با دست یا ماشین انجام می گیرد، اوراق بزرگ چاپی که چند صفحه بر پشت و روی آن چاپ شده است طوری تا می شوند که صفحات پشت سر هم قرار گیرند، ورق تاخورده را « فرم چاپی » می نامند و معمولا مضربی از ۴ است.
ب) لَت گذاشتن. یعنی گذاشتن بعضی صفحات رنگی مخصوص، نقشه یا تصاویر خارج از متن، بین صفحات یک فرم است. این کار با دست انجام می گیرد.
ج) مرتب کردن. در صحافی کنار هم گذاشتن فرم های متعدد یک کتاب را به گونه ای که صفحات کتاب به دنبال هم قرار گیرند، مرتب کردن می گویند. این عمل، در صحافی ماشینی به وسیله ماشین های ترتیب انجام می گردد.
د) دوختن. پس از مرتب کردن فرم ها، ته فرم های هر جلد باید به یکدیگر دوخته شود. این کار به دو روش ته دوزی و کناره دوزی انجام می گیرد. البته کتاب های ارزان قیمت را اساسآ ته دوزی نمی کنند، بلکه بسیاری از آنها را به کمک ماشین مخصوص، به طریقه ته چسب، صحافی می کنند. بعضی اوقات فرم های یک کتاب را فقط با کوک فلزی می دوزند و با چسب به جلد می چسبانند.
۲- شکل بندی:
در شکل بندی نیز خود به چهار قسمت بخش بندی می شود:
الف) کوبیدن. دوختن فرم های کتاب باعث می شود در محل عطف تورم پیدا شود. برای از بین بردن این تورم فرم ها را تحت فشار قرار می دهند.
ب) چسب زدن. برای جلوگیری از شل شدن کوک ها در روش ته دوخت، لایه ای از چسب مخصوص بر سطح عطف کتاب می کشند.
ج) لب بریدن. لبه های ناهموار فرم های کتاب را پس از دوختن و کوبیدن با ماشین برش می برند تا تمامی نسخه های کتاب قطع یکسان پیدا کنند.
د) گردسازی، پشت کوبی، و آستربندی. در این مرحله ابتدا سطح عطف کتاب محدّب می شود، سپس یک تکه پارچه با سریشم به سطح عطف کتاب چسبانده می شود که آن را آستر می نامند. در صحافی دستی شیرازه ها را به عطف می دوزند، ولی در صحافی ماشینی شیرازه ها را تنها برای تزیین به دو سر عطف می چسبانند.
۳- جلدبندی:
جلدبندی شامل سه مرحله زیر می باشد:
الف) جلدسازی. معمولا جلد کتاب ها از مقوا و پارچه یا از کاغذ ضخیم ساخته می شود. برای این کار، ابتدا ورقه های بزرگ مقوا را به وسیله ماشین برش در اندازه مطلوب بریده، سپس روی پارچه یا کاغذ ضخیمی که سطح درونی آن چسب خورده، چسبانده می شوند و در عین حال باریکه هایی از کاغذ ضخیم نیز به صورت عطف در فاصله میان هر دو قطعه مقوا بر پارچه زیرین می چسبد. سپس لبه های اضافی پارچه به طرف توی جلد برگردانده و بر سطح داخلی، دو قطعه مقوا می چسبانند.
ب) چاپ جلد. درج عنوان، نام نویسنده، و دیگر اطلاعات کتابشناختی و بعضی تزیینات روی جلد و عطف کتاب را چاپ جلد می نامند. این کار با چاپ به روش عادی و یا به روش طلاکوبی صورت می گیرد. در روش اخیر از حروف مخصوص و یا کلیشه و ورقه های نازک طلایی یا رنگی استفاده می شود.
ج) جلدگذاری. در این مرحله به سطح دو آستر بدرقه کتاب و پارچه مشبک عطف کتاب چسب می زنند و فرم های به هم متصل شده را داخل می گذارند و با وارد کردن فشار، عطف فرم ها را به عطف جلد، و آستر بدرقه ها را به سطح داخلی جلد می چسبانند. سپس کتاب ها را چند ساعت زیر پرس می گذارند تا خشک شوند.